De Vogel- en Natuurwacht Zuid-Flevoland heeft bij de gemeenteraad van Lelystad een zienswijze ingediend tegen het ontwerpbestemmingsplan dat de aanleg van een veel langere startbaan en een veel groter terminalgebouw dan oorspronkelijk gepland mogelijk moet maken. Er was al een bestemmingsplan uit 2014, maar dat ging voornamelijk over de uitbreiding van de luchthaven als business airport voor klein zakelijk luchtverkeer. Op 1 maart van dit jaar is het Luchthavenbesluit genomen dat tot 45.000 vliegbewegingen voor de grote luchtvaart mogelijk maakt. Hierbij gaat het vrijwel uitsluitend om passagiersvluchten naar populaire vakantiebestemmingen. Wij vinden de uitbreiding van luchthaven Lelystad een slecht plan. Ten eerste omdat de luchthaven gesitueerd is te midden van zeer vogelrijke natuurgebieden. Dat is niet alleen een aantasting van de natuur, het milieu en de leefomgeving, maar levert ook een potentieel gevaar op voor vogels en de vliegveiligheid van het luchtverkeer. Geheel nieuw bestemmingsplan nodig In onze zienswijze stellen wij aan de orde dat er een geheel nieuw bestemmingsplan moet komen omdat de baan niet verlengd wordt van 1250 naar 2100, maar naar 2700 meter. Ook wordt een terminalgebouw mogelijk dat veel groter is dan in het bestemmingsplan van 2014. Hiermee veranderen niet alleen de bouwplannen, maar ook het type luchtverkeer dat van Lelystad gebruikt maakt. Alle overwegingen die aan een bestemmingsplan ten grondslag liggen veranderen hierdoor. De hoofdpunten uit onze zienswijze zijn: Gevolgen beperkingenzone niet goed doordacht Door de langere baan valt het wettelijke beperkingengebied binnen de Oostvaardersplassen. Dit betekent dat er een weliswaar klein, maar overlappend gebied is waar totaal tegenstrijdige belangen een rol spelen. De luchthaven wil beperkingen kunnen opleggen aan de natuurgebieden zodat ze bijvoorbeeld geen last hebben van de vogels, en het natuurgebied heeft zich internationaal verplicht er alles aan te doen om de soorten waarvoor het gebied is aangewezen zo in te richten dat de doelstellingen gehaald worden. Omdat de Oostvaardersplassen niet verplaatst kunnen worden vinden wij dat de luchthaven de baan moet inkorten of verleggen. Staatssecretaris Mansveld van I en M (Infrastructuur en Milieu) heeft het advies dat zij kreeg opgevolgd om er voor te zorgen dat het beperkingengebied geen nadeel oplevert voor de vogels in de Oostvaardersplassen. De manier waarop dit vervolgens geregeld is laat echter te wensen over. Als de beheerder in het natuurgebied iets wil, moet eerst een verklaring van geen bezwaar afgegeven zijn. Het bestemmingsplan moet anders dan nu wel regelen dat die verklaring ook inderdaad afgegeven zal worden. Zolang dit niet goed geregeld is kan een bestemmingsplan niet vastgesteld worden. Meer doen op het terrein om vogelaanvaringen te voorkomen Het luchthaventerrein is aantrekkelijk voor vogels. Dat komt omdat het zo dicht bij vogelrijke natuurgebieden en in een agrarische omgeving ligt. In het ontwerpbestemmingsplan is weinig genoemd over het onaantrekkelijk maken van de luchthaven voor vogels. Als de luchthaven toch op de schop gaat, kun je deze maatregelen meteen nemen door bijvoorbeeld een harde ondergrond of door lang gras. Ook brengen wij naar voren om minder open water op en langs het luchthaventerrein te plannen. Dit kan ook buiten het terrein. Meer aandacht voor schone afvoer van vervuild regenwater De behandeling en controle van het regenwater is onvoldoende. Vooral in de winter kan dit regenwater stoffen bevatten die zeer schadelijk zijn voor het leven in water. Dit is onder meer het gevolg van het toepassen van gladheidsbestrijding en het chemisch verwijderen van ijs op vliegtuigen. Wij stellen diverse maatregelen voor. Verplichte vermindering van CO2-uitstoot zet uitbreiding Lelystad op losse schroeven Een ander belangrijk punt is dat de luchthaven veel CO2 zal uitstoten. Onlangs heeft de rechter de Nederlandse Staat (in een proces aangespannen door Urgenda) bevolen nog voor 2020 veel meer werk te maken van het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen. Dit kan alleen met zeer ingrijpende maatregelen. Groei van het luchtverkeer ligt daarom niet voor de hand. Sterker nog, het is veel waarschijnlijker dat het luchtverkeer in Nederland moet inkrimpen. Dan is de uitbreiding van Lelystad volstrekt overbodig alsmede het bestemmingsplan dat daarover gaat. Luchthaven stevent af op economisch fiasco Omdat de gemeente Lelystad ook zelf investeert moet een bestemmingsplan getoetst worden aan de economische haalbaarheid. Dat ziet er voor de luchthaven in tegenstelling tot alle optimistische vergezichten van politici en bestuurders belabberd uit. Vooral voor Lelystad en Flevoland. Nu is al duidelijk dat de luchthaven veel duurder wordt en de opbrengsten veel lager zullen zijn. De toch al extreem lange terugverdientijd, waarop je een investering kunt beoordelen, wordt nog langer en mogelijk pas na 2045. De effecten voor de werkgelegenheid zijn zeer gering. Pas in 2032 is een werkgelegenheidsgroei te voorzien van slechts 1%. Onderzoek heeft uitgewezen dat het vestigingsklimaat voor bedrijven niet verbeterd. Dan kan het geld natuurlijk veel beter geïnvesteerd worden in projecten die meer opleveren en niet zo schadelijk zijn voor de leefomgeving van de provincie Flevoland. Maar dit is niet alles. Er zit nog een adder onder het gras, want hoogstwaarschijnlijk moeten de provincie en de omliggende gemeenten ook opdraaien voor de kosten van de luchtverkeersleiding. Dit gaat jaarlijks om vele miljoenen. Daar draaien de inwoners van Flevoland straks voor op terwijl zij toch al veel hinder zullen ondervinden van de luchthaven. Dan hebben nog niet gesproken over het gebrek aan interesse van luchtvaartmaatschappijen. Nog niet één low cost carrier (luchtvaartmaatschappij) heeft zich gemeld om vanaf Lelystad te gaan vliegen. Een teken aan de wand. Een vergelijking met de Blauwe Stad in Groningen, Amsterdam Container Terminal, Hoge Snelheidslijn en andere infrastructurele fiasco’s dringt zich op: uit de hand gelopen kosten en weinig of geen klanten. Driekwart van alle regionale luchthavens in Europa leidt verlies. In Nederland worden de verliezen van Eelde en Maastricht-Aken Airport door provincie en/of gemeenten gedekt. Na het sluiten van Twente als militair vliegveld bleek een burgerluchthaven niet haalbaar. De lasten van de luchthaven (maatschappelijk en economisch) vallen in de regio maar de lusten (Schiphol Group) erbuiten. Als die lusten er al zijn… Kortom wij adviseren de gemeenteraad van Lelystad in onze zienswijze ook vanwege de de falende economische uitvoerbaarheid het ontwerpbestemmingsplan niet om te zetten in een definitief bestemmingsplan.